فراز و فرودهای عجیب بورس

دکتر احمد بخارایی جامعه شناس بورس در ایران از سوی صاحبان ثروت و قدرت بدون توجه به منافع جمعی و بدون توجه به لزوم کاهش فاصله‌ بحران‌آفرین طبقاتی، طراحی و اجرا شده است

به گزارش الفباخبر، ریسک یا مخاطره، یک «کنش عقلانی معطوف به هدف» است اما آن‌چه در بورس ایرانی اتفاق افتاده یک «خطر» یا danger است. «مخاطره» به دنیای مدرن اما «خطر» به دنیای ماقبل مدرن تعلق دارد.

فراز و فرودهای بورس در ۲ سال و ۱۰ ماه اخیر، یعنی از ابتدای سال ۹۷ تاکنون عجیب است. فقط در دو سال ۹۷ و ۹۸ ارزش شاخص بورس ۵ برابر شد و در سال ۹۸ اگر کسی یک ریال سرمایه‌گذاری می‌کرد سه ریال در پایان سال برداشت می‌کرد. این فرازها پس از مرداد ۹۹ با فرود مواجه شد و شاخص کل بورس که در مرداد ماه حدود دو میلیون و صد واحد بود اینک در پایان دی ۹۹ حدود ۱۱۵۰۰۰۰ واحد شده است؛ یعنی حدود ۴۷ درصد کاهش! این فرازها و فرودها عقلانی نیست و در هیچ اقتصادی اتفاق نمی‌افتد الا در اقتصادهای بیمار …

در این فراز و فرودهای بورسی مفهوم «مخاطره» نزد سهام‌داران، بی‌معنا است و فقط «خطر» برای آن‌ها است یعنی در مرز پنجاه ـ پنجاه قرارگرفتن مانند شرط‌بندی و قماربازی. گویی همه‌چیز یک «حادثه» و accident است و «فرصت» از معنا تهی شده است.

جنس بورس در ایران همانند جنس خرید و فروش ارز و سکه است که آدم‌ها اول صبح از خواب بیدار می‌شوند تا شاید «شانس» بیاورند و قیمت‌ها بالا رفته‌باشد و آن‌گاه «خوش‌حال» می‌شوند و اگر چنین نشود «بدحال» می‌شوند. این حالات خوشایند و ناخوشایند فردی و جمعی که لحظه‌ای و مبتنی بر شانس و بخت و اقبال و قمار است بدترین حالت برای یک جامعه است.
حدود ۱۰ روز قبل از فرود و نزول قیمت‌های بورس در مرداد ۹۹ رئیس‌جمهور این مملکت آقای حسن روحانی در نطق عام می‌گوید: «مطمئن‌ترین مکان سرمایه‌گذاری، بورس است»! چند روز بعد بورس فروکش می‌کند و اینک اعتراضات جریان دارد و خواهد داشت. آن سخن آقای روحانی دو حالت داشت: اول این‌که این شخص می‌دانست که چه می‌گوید و خبر دار بود که چه کاهش قیمتی در راه است. دوم این‌که نمی‌دانست چه اتفاقی خواهد افتاد. اگر می‌دانست و گفت که نامش «فریب» است و اگر نمی‌دانست پس وای به حال مردمی که چنین دولتی دارند. البته دولت‌ها در ایران تحت یک حاکمیت برتر و تحت فرمان از بالا هستند و تفاوت زیادی باهم ندارند.

بورس به «دلار» پیوند خورده است و با کاهش قیمت دلار کاهش می‌یابد. بورس یک امر سیاسی است.

انتهای پیام

تاریخ انتشار: چهارشنبه 01 بهمن ماه 1399 - 12:06

نظرات کاربران

ارسال